කතාව
අදින් වසර 1500 කට පමණ ප‍්‍රථම දකුණු ඉන්දියාව සොලී, පාඬී, කේරල යනුවෙන් රාජ්‍ය තුනකට බෙදී තිබුණේ ය. අප කථා නායිකාව වන කණ්ණගි (පූජා උමාශංකර්)උපත ලැබුවේ සොලී රටෙහි කාවේරී පටුන නම් නුවර ය. ඇය කෝවලන් (උද්දික පේ‍්‍රමරත්න) නම් ධනවත් සිටුවරයකු සමඟ විවාහවිය. බොහෝ කාලයක් ඔවුහු සුන්දර විවාහ ජිවිතයක් ගෙවු හ.
සොලී රටේ නෘත්‍ය රාජිණිය ලෙස මාධවී සිටු කුමරිය (අරුණි රාජපක්‍ෂ) අභිෂේක කරන දිනය එළඹෙන්නේ මේ අතර ය. එම අභිෂේක මංගල්‍යයට සහභාගි වන ප‍්‍රභූන් අතර කෝවලන් ද වෙයි. නෘත්‍ය රාජිණිය බවට පත් වු මාධවීට රජු ගෙන් වරමක් ලැබේ. එනම්, එදින එහි සිටින ප‍්‍රභූන් අතුරින් කෙනෙකු සිය ස්වාමිපුරුෂයා වශයෙන් තෝරා ගැනීමේ වරම යි. සියලූ දෙනා පුදුමයටපත් කරමින් මාධවී සිය ස්වාමි පුරුෂයා වශයෙන් තෝරා ගන්නේ කෝවලන් ය. මාධවිගේ රූපයෙන් සහ නර්තනයෙන් මෝහනය වී සිටින කෝවලන් ද මාධවීට කැමති වෙයි. කණ්ණගී – කෝවලන් කැදැල්ල දෙදරා යයි.
කෝවලන් තමා සතු සියලූ ධනය මාධවී වෙනුවෙන් වැය කරයි. කණ්ණගී හඬමින් වැලපෙමින් සියල්ල විඳදරා ගනී. ස්වාමිපුරුෂයා අහිමි කණ්ණගී ට සොලී තරුණයෝ අයුතු යෝජනා ගෙන එති. කෝවලන්ගේ පියා ද කණ්ණගීට පවසනුයේ වෙනත් විවාහයක් කර ගන්නා ලෙස ය. එහෙත් නො කිළිටි පතිභක්තියෙන් ඇය කෝවලන් නාමයෙන් කැප වි සිටි.
වෘත්තීය නාටිකාංගනාවක වූ මාධවී ට තමා හමුවට එන ප‍්‍රභූන් පිනවීම සඳහා රංගනයෙහි යෙදෙන්නට සිදුවෙයි. කෝවලන් ඇයගේ ක‍්‍රියා කලාපය නො රුස්සයි. ඔවුන් අතර නිතර සිදු වන අඬදබර අවසන් වන්නේ කෝවලන් මාධවී හැර දමා කණ්ණගී වෙත පැමිණීමෙනි. කවදා හෝ එම දිනය එළඹෙතියි බලා සිටි කණ්ණගී සිය ස්වාමියා උණුසුම් සිතින් පිළිගනියි.
එහෙත් දැන් ඔවුහු දිළින්දෝ ය. සියලූ වස්තුව මාධවී ළඟ ය. වටිනා දෙයකට ඔවුන් සතුව ඇත්තේ කණ්ණගී ගේ දඹ රන් පා සළඹ පමණි. ඔවුහු කාවේරි පටුනේ ජනයාගේ ද වපරැස් බැල්මට ලක් ව සිටිති. පඬි රටට ගොස් පා සළඹ විකුණා අප‍්‍රකට ජිවිතයක් ගෙවීමේ අදහසින් ඔවුහු සොලී රටෙන් පලා යති.
කාටත් හොර රහසේ මේ පලා යෑම සිදු වු නමුත් ඒ බව දැන ගන්නා මාධවී සිය සේවිකාව සමඟ ඔවුන් යන මඟ රැක සිටී. මාධවී, කෝවලන් නිසා ගැබ්ගෙන සිටින බව කෝවලන් සහ කණ්ණගී දැන ගන්නේ එවිට ය. මෙහි දී මාධවීගේ දරුවාට පියකු අවශ්‍ය බැවින් ඇය වෙත යන ලෙස කණ්ණගී කෝවලන් ගෙන් ඉල්ලා සිටියත් ඔහු ඒ ඉල්ලීම ප‍්‍රතික්ෂේප කරයි. මාධවී සොලී රටටත් කෝවලන් සහ කණ්ණගී පඬි රටටත් පිටත් ව යති.
කාලයාගේ ඇවෑමෙන් මාධවීට දැරියක ලැබේ. ඇගේ නම මණිමේඛලා නම් වේ. වයසින් වැඩෙන ඇය (විනූ සිරිවර්ධන) සිය මාපියන්ගේ වෙන් වීම පිළිබඳ කතාව ඇසීමෙන් ජිවිතය පිළිබඳ කලකිරීමට පත්වෙයි. ඇය සොලී රජුගේ පුත‍්‍රයා වු උදය කුමරුගේ විවාහ යෝජනාව ප‍්‍රතික්‍ෂෙප කරයි. ඒ අතර සොලී රටේ ධර්ම ප‍්‍රචාරය කරමින් සැරිසරන බෞද්ධ භික්ෂුවකගෙන් බණ අසා බෞද්ධ උපාසිකාවක බවට පත්වෙයි. එහෙත් උදය කුමරු යළි යළිත් ඇය පසු පස එයි. එබඳු එක් අවාසනාවන්ත මොහොතක දී මණිමේඛලා අතින් ඔහු මරුමුවට පත්වෙයි ඇයට රටින් පිටුවහල් වන්ට සිදු වේ.
කෝවලන්ට මණිමේඛලා ගැන විවිධ ආරංචි ලැබේ. එහෙත් ඇය කෙදිනකවත් තමන්ට දැක ගන්ට නොලැබෙන බව සිහිවීමෙන් ඔහු පසුතැවිලි වෙයි. පා සළඹ නො විකුණා බොහෝ කාලයක් ජිවත් වු කෝවලන් – කණ්ණගී යුවළට එසේ නො කොට ජිවත් වන්ට බැරි බව වැටහේ. රත්රන්වල වටිනාකමට ඉන් එක් සළඔක් විකුණා දමන්ට තීරණය කරන කෝවලන්, කණ්ණගී අතර මඟ නතර කොට එයත් රැගෙන පඬි රටෙහි අගනුවර වන මදුරාපුරය වෙත යයි.
කෝවලන් මදුරා පුරයට යන විට එ රට රාජ දේවියගේ එක් පා සලඹක් නැති වී එය සොයා දෙන්නෙකුට මසුරන් දහසක් දෙන බවට අණබෙර පතුරවා තිබේ. රාජ දේවියගේ සලඹ සොරා ගත් රාජකීය රන්කරුවා මුණගැසෙන්ට දෛවෝපගත ලෙස කෝවලන්ට සිදුවේ.
